Leo Platvoet

[ Start ] [ Contact ] [ Sitemap ] [Zoeken]

 

Odyssee Reisgidsen

Monarchie & Republiek 

Herman Gorter

GroenLinks

Een Ander Nederland

Gepubliceerde artikelen

Dualisme

Zuidelijke Kaukasus

Dinsdagboek

Eerste Kamer

Raad van Europa

Emancipatiemachine

Stappen door de Nieuwe Stad

PSP

Reisverslagen

BMC

 

 

Progressieve samenwerking is geen illusie

(door Adri Duivesteijn, Leo Platvoet en Tiny Kox, gepubliceerd in het Parool, 30 april 2005)

1 mei, de Dag van de Arbeid, was nog niet zo lang geleden een dag waarop de progressieve beweging haar 'eenheid in verscheidenheid' viert. Langzaam maar zeker dreigt deze dag echter zelf als een 'oude vorm en gedachte' in stervensnood te verkeren. De vieringen zijn steeds schaarser en kleinschaliger geworden. Komende zondag is er zelfs geen centrale activiteit meer in Amsterdam. Toch kan 1 mei een mooie nieuwe betekenis krijgen. Wij, de initiatiefnemers van Een Ander Nederland hebben er in ieder geval voor gekozen om op die dag een debat in De Balie te organiseren over de mogelijkheden van progressieve samenwerking.

Naast discussies, toespraken en optredens zal er een bijzonder boekwerk gepresenteerd worden. Niet een boek dat men kan kopen in de boekhandel maar dat men gratis kan verkrijgen op de site van www.eenandernederland.nl. Het gaat om Bouwstenen voor een Ander Nederland, Deel 1, Het Motieboek. In dit boek zijn zo'n 1000 moties bijeen gebracht die één van de drie progressieve partijen heeft ingediend tijdens Balkenende II. Het motieboek is in de meest directe zin een weergave van het stemgedrag van de drie progressieve partijen in de Tweede Kamer. En wat blijkt: progressieve samenwerking is geen illusie. Van de 984 moties die door de drie partijen, al dan niet gezamenlijk, zijn ingediend zijn er maar liefst 776 waarin gemeenschappelijk werd opgetreden. 207 keer werd er verdeeld gestemd. Maar laat het motieboek zien het verdeeld stemmen betreft vaak graduele verschillen. Echte grote principiële verschillen laten zich nauwelijks zien. Europa lijkt op dit moment het grootste verschil tussen de SP en de beide andere partijen. Het valt natuurlijk niet te ontkennen dat het 'nee' tegen de grondwet van de SP een potentiele hindernis op weg naar zo'n samenwerking is. Als je echter kijkt naar wat de drie partijen verwachten van Europa, dan vallen die verschillen grotendeels weg. Het is niet vreemd om te veronderstellen dat in een werkelijke onderhandeling tussen de drie progressieve partijen een gemeenschappelijk regeerakkoord tot de mogelijkheden behoort.

Wanneer wij het Motieboek leggen naast een eerdere door het Tweede kamerlid Diederick Samsom opgestelde analyse van het feitelijke stemgedrag van alle partijen in de periode Balkenende II dan zien wij dat het CDA zeer sterk naar rechts is opgeschoven. VVD, CDA en LPF kruipen in feitelijk stemgedrag tegen elkaar aan. Anders gezegd er hebben zich in de Nederlandse politiek allang twee kampen geformeerd. Dit mag dan in formele zin geen progressieve samenwerking zijn materieel is zij dan wel degelijk. En dat is, voor progressieve mensen in dit land, hoopgevend. Immers er is een alternatief voor een rechts kabinet. Ja, het is geen overdrijving wanneer wij stellen dan wanneer alle moties van de PvdA, Groenlinks en SP zouden zijn aangenomen er nu al sprake zou zijn van een ander Nederland.

Moties zeggen natuurlijk lang niet alles. Onze inventarisatie is een bescheiden eerste stap. Er zal nog heel wat meer moeten gebeuren. Links is gewend om de onderlinge verschillen te benadrukken en maar weinig te investeren in het zoeken naar de gemeenschappelijkheid. Toch ligt daar de opgave als wij een echt alternatief tot stand willen brengen voor het rechtse kabinet. In die zin kan links leren van de rechtse partijen, die elkaar al een eeuw lang weten te vinden als het gaat om machtsvorming. Slechts in uiterste noodzaak gaat rechts een centrumlinkse coalitie aan. De innigheid van de samenwerking tussen VVD en CDA lijkt momenteel sterker dan ooit. Een links alternatief is daarom meer dan ooit wenselijk, zo niet noodzakelijk.

Er dienen blokkades te worden geslecht, vooral binnen de PvdA en de SP. Binnen de PvdA is er sprake van heimwee naar Paars. Paars 3 wordt door een aantal prominente leden nog steeds niet uitgesloten en dat is vreemd omdat de VVD en D66 fors naar rechts zijn opgeschoven. Voor de VVD zou een nieuw Paars een regelrechte zelfmoordactie zijn, vanwege de vrees dat de rechtse kiezers zal overstappen naar het CDA, of Wilders. De SP heeft anderzijd lange tijd een deel van haar bestaansrecht ontleend aan felle kritiek op de PvdA. Een overstap naar samenwerking zal een sterke cultuurverandering vergen en zo'n overstap is niet zomaar gemaakt.

Nederland is bovendien niet gewend aan de gedachte van een mogelijk links kabinet. Wij zijn een land dat, door het kiesstelsel, sterk is aangewezen op coalitievorming. Er heerst dan ook een cultuur van vervlakking van politieke standpunten. Het kabinet Balkenende II heeft met dat consensusdenken gebroken. Er is nu sprake van een echt hecht rechts kabinetsbeleid, waardoo er van de weeromstuit meer en meer ruimte voor een links alternatief ontstaat.

De vraag is of de progressieve partijen dit ook daadswerkelijk voor elkaar krijgen. We hebben nog twee jaar de tijd, als het kabinet Balkenende II de rit uit zit, om een progressief alternatief voor te bereiden. Zo'n alernatief komt er echter alleen als de drie progressieve partijen ook bereid zijn in elkaar te inversteren. Het is daarom dat wij Een Ander Nederland hebben opgericht. Het is een platform dat maar ??n doel heeft: 'het bijeen brengen van zoveel mogelijk progressieve mensen die bereid zijn te investeren in de totstandkoming van een gezamenlijk progressief programma '. Dat programma, een mogelijk kernpunten akkoord, zou de uiteindelijke basis kunnen zijn voor een progressief kabinet.

Help mee Nederland die keuze te bieden! Kom zondag naar De Balie en denk met ons mee!